Dat de wereld in beroering is, is al helemaal geen nieuws meer. Nog nooit is er zo’n grote collectieve mondiale paniek geweest. Maar mensen zijn er nu echt wel een keertje klaar mee. Het heeft al lang genoeg geduurd en we willen door.
Maar waar naar toe?
Nog maar een stevige eeuw geleden hadden we een verknipte democratie. In veel landen mochten vrouwen niet stemmen en was stemrecht eigenlijk alleen maar weggelegd voor de bovenste laag van de samenleving. Slavernij was nog maar krap vijftig jaar geleden afgeschaft en de koude oorlog moest nog beginnen. Na WOII is er veel gebeurd. Onder invloed van een almaar groeiende economie groeide ook de democratie in het vrije westen.
Social Media
Tot in 2004 een jochie een programma in elkaar knutselde dat de wereld compleet zou gaan veranderen. Vanaf toen knutselden nog een paar jongens en meisjes programma’s in elkaar die samen een nieuwe wereldorde inluidde. De social media zijn nu de opperste vorm van democratie. Iedereen praat mee. Sommigen slimmer dan anderen maar in onze zwaarbevochten vrije meningsuiting, is het voor iedereen vrij om te zeggen wat je wilt.
De gevestigde orde die toch nog steeds de officiële lakens uitdeelt, vindt dat heel lastig. Sommige dictatoriale landen, zoals China en Noord-Korea sluiten gewoon de hun onwelgevallige media af. Maar in een democratisch land kun je het volk niet zomaar de mond snoeren.
Maar macht is verslavend. Eenmaal van geproefd, blijkt het een ongeneeslijke ziekte, waarvan je dus nooit meer geneest. Rehab kan alleen met de harde hand, zoals bijvoorbeeld destijds de Franse Revolutie. Maar ook die nieuwe machthebbers kleven stevig aan het pluche. Zo stevig zelfs dat pandemieën gebruikt worden om totalitaire macht naar zich toe te trekken. Lees mijn vorige column over de coronawet er maar op na. Maar het gaat veel verder.
Behouden van de macht
In Turkije is woensdag een wet aangenomen die de social media in dat land kan aanpakken. Alle grote platformen zoals Facebook, Twitter, YouTube, etc. moeten een kantoor openen in Turkije, waardoor de regering toegang heeft tot alle informatie die over die media gaat en accounts naar believen kan laten afsluiten. Want het volk echt aan het woord, daar wordt de zittende macht heel erg nerveus van. Die wil koste wat kost de macht behouden. Desnoods ten koste van de vrije meningsuiting en ten koste van de democratie.
Hoelang houdt Erdogan dat nog vol? Want wat is tegenwoordig het belangrijkste middel om op (geo)politiek en maatschappelijk terrein iets te bereiken? Als social media de Amerikaanse presidentsverkiezingen konden beïnvloeden en Twitter het belangrijkste medium is geworden van de Amerikaanse regering, als social media er in ons land voor kon zorgen dat scholen werden gesloten, terwijl de regering dat eigenlijk niet wilde, waar zit dan de echte macht? Hoelang pikt het volk in Turkije nog deze stap terug in democratie?
Wie volgt en wie wint?
Is Turkije het voorbeeld voor andere dubieuze bestuurders als het om het verkwanselen van de democratie gaat? Gaat Orban volgen in Hongarije? Duda in Polen?
Of gaan we richting een nieuwe wereld die tijdelijk bestaat uit twee delen? Een old school wereld met ouderwetse politici en ouderwetse machtspolitiek, naast een parallelle wereld waar de jeugd in leeft. De jeugd die nagenoeg alleen nog maar geïnformeerd wordt door de social media en zich uiteindelijk niet zal laten knechten door oude mannen met oude ideeën.
De jeugd wint altijd
Natuurlijk wint de jeugd. Al was het maar vanwege de langere tijd die zij hebben. En zij zullen de democratie opnieuw inrichten met de nieuwerwetse middelen. En ook onder hen zullen er machtsklevers zijn. Democratie blijft tenslotte een schijnvertoning op het toneel van de zeggenschap en macht. Totdat ze alles geautomatiseerd hebben en wij mensen niets meer te zeggen hebben en moeten luisteren naar Big Brother. En is dat dan veel anders dan nu al in Turkije? Is deze stap terug in Turkije misschien juist wel een stap voorwaarts naar een nieuwe wereld zonder zeggenschap?
Hopeloos?
Ben ik hopeloos ouderwets als ik toch liever heb dat politici werkelijk luisteren naar de door ons gekozen volksvertegenwoordigers, mits die zich dan ook echt opstellen als controleurs van de macht? Zoals bijvoorbeeld Pieter Omtzigt en Renske Leijten.
Ben ik hopeloos naïef als ik hoop dat de wereld voorlopig nog uit vlees en bloed zal blijven bestaan en dat de techniek ons helpt en niet overneemt?
De vooruitgang is niet tegen te houden. Maar laten we wel proberen om de teruggang te stoppen. Al was het maar om dat niet de nieuwe toekomst te laten worden.
Blijf kritisch en kijk vooruit.
Reactie plaatsen
Reacties