Op de rand van elk jaar kijken we terug. Jaaroverzichten die aangeven wat mooi, lelijk, slecht, goed, hartverwarmend en belangrijk was. Natuurlijk wordt er ook wel vooruit gekeken maar dat is vaak meer hoopvol wensdenken. Zeker als de jaarwisseling samengaat met een nieuw kabinet en een nieuw regeringsakkoord. Komt natuurlijk nooit voor omdat we altijd verkiezingen in maart hebben. Nou ja, nooit…..

Vandaag ging een groot man heen. Desmond Mpilo Tutu werd negentig jaar en was een groot deel van die lange periode een boegbeeld als strijder tegen de apartheid. Als geestelijke (aartsbisschop van de Anglicaanse kerk in Kaapstad) was hij een luis in de pels van het apartheidsregime van o.a. Frederik de Klerk. Nooit gebruikte hij ander geweld dan verbaal geweld. Krachtig veroordeelde hij de apartheid.

Onlangs werden twee jonge broers onder het Nederlands jeugdrecht veroordeeld tot de maximale twee jaar na de moord op een jong meisje. Is dat genoeg, vinden wij? Is het jeugdrecht te coulant? Krijgt de familie van het meisje begeleiding? Wat als de twee jochies weer vrij komen, hebben ze dan begeleiding?

Aan het woord is Mathieu Segers, hoogleraar Europese geschiedenis aan de universiteit van Maastricht in mijn favoriete zondagmiddag programma ‘Buitenhof’ van vorige week. Onlangs schreef hij een essay in de Groene Amsterdammer over het Nederlands beleid van de afgelopen jaren dat zich laat kenmerken door te reageren op gevolgen zonder te kijken naar de onderliggende oorzaken. Terwijl de oorzaken niet veranderen, veranderen de gevolgen continue. Dat zorgt dus voor een grillig beleid, m.n. gericht op het reageren op de gevolgen van gevolgen en het voorkomen van imagoschade.

De zwarte piet discussie bestaat al veel langer dan de meeste van ons denken. Al in 1927 was er een proces rondom een donkere man die op straat zwarte piet werd genoemd. In 1930 had de ‘groene Amsterdammer’ een ‘neger-nummer’. In 1964 werd door Sinterklaas zelf afgesproken dat pieten niet langer dom moesten doen maar vrolijk. In 1968 lanceerde M.C. Grünbauer het ‘Witte Pietenplan’ en in 1994 werd het actiecomité ‘Zwarte Piet = Zwart Verdriet’ opgericht.

Na zestien jaar trouwe dienst vertrekt Angela Merkel als bondskanselier van Duitsland. Nog een weekje haar bureau opruimen en dan mag ze ‘een beetje gaan slapen’, zoals ze zelf aangeeft, ‘en dan zien we wel.’