Laten we wel zijn, fraude is niet oké en moet worden aangepakt. Fraude moet echter wel eerst bewezen zijn om het te kunnen bestraffen. Zo zit ons rechtssysteem in elkaar. Onschuldig totdat schuld bewezen is.
Inmiddels weten we dat ons landje lang niet zo lief en onschuldig is als we altijd willen doen geloven. De dames en heren politici kijken liever weg dan dat ze foute praktijken op hun ministerie aanpakken. Maar zijn die politici wel echt aanspreekbaar op die foute praktijken? Zijn ze ooit in de gelegenheid geweest om in te grijpen? Worden ze wel volledig en eerlijk voorgelicht door hun ambtenaren?
Vandaag horen we dat op het ministerie van financien (waar anders, zou je haast zeggen) het jarenlang gebruikelijk was om onschuldige mensen te betitelen als fraudeur. Niet op basis van bewijs, zoals het hoort, maar louter op basis van vermoedens, geruchten of zelfs op basis van boze telefoontjes van een kwade buur of een akelige ex. We hebben het hier niet over de beruchte toeslagenaffaire, nee, dit komt er bovenop.
Onze medeburgers die werken bij de belastingdienst – het kan zomaar je buurman of buurvrouw zijn – werden aangespoord om fraude tegen te gaan. Prima, niets mis mee. Er werd een systeem opgezet, het zogenaamde Fraude Signalering Voorziening, kortweg FSV. Nog steeds prima. Maar vanaf hier gaat het mis. Er was geen procedure om die lijst te vullen, te beheren en te beschermen. Nee, er werd gewoon een automatiseringssysteem ontworpen, zeg maar een soort van Excel lijst, waar mensen op werden gezet die gefraudeerd hadden, toch? Nee, was het maar zo, dan zou het tot zover nog geklopt hebben. Nee, jan en alleman werd op die lijst gezet. Het maakte niet uit of het juist was, wie de bron was of waar die informatie vandaan kwam, elk signaaltje, waar dan ook vandaan werd gehonoreerd.
Die medeburgers van ons, zeg maar even voor het gemak uw buurman en sportmaatje, waren alles behalve zorgvuldig met die lijst. Weliswaar bestond de AVG toen nog niet, maar er was wel degelijk privacy wetgeving. Niet alleen werd iedereen er klakkeloos opgezet, zonder enig onderzoek of bewijs van slecht gedrag, duizenden ambtenaren van de belastingdienst hadden niet alleen toegang tot die lijst, nee ze konden die aanpassen, wissen, aanvullen, al naar gelang hun eigen inzichten. En als iemand van een ander departement er om vroeg, werd die lijst zonder problemen doorgegeven.
Eenmaal op die lijst, kom je er nooit meer vanaf. Zelfs al zou de belastingdienst dat willen, dan nog kunnen ze de schade niet meer corrigeren. Als u bijvoorbeeld, als een van de tweehonderzeventigduizend mensen (!) op die lijst was gezet, dan wist u dat niet. U had alleen te maken met de ambtelijke martelpraktijken, zoals geen betalingsregeling, geen schuldsanering, geen reacties op uw smeekbedes om een antwoord en zelfs een nieuwe hypotheek was niet mogelijk. Maar als bijvoorbeeld het ministerie van VWS die lijst ook al eens heeft opgevraagd en die gegevens net zo gemakkelijk verspreid heeft als de belastingdienst (en waarom zouden ze dat niet doen, de belastingdienst vond het kennelijk ook geen probleem), dan kan het zomaar zijn dat u bij alle gemeenten, ziekenhuizen, apotheken, sportscholen, etc. te boek staat als fraudeur. Dan kan de belastingdienst die lijst wel weggooien, maar al die andere instanties, organisaties en gemeenten doen dat niet. Ze weten misschien niet eens wat de herkomst van dat vinkje achter uw naam is.
Aleid Wolfsen, voorzitter van de Autoriteit Persoonsgegevens, maakt dan ook korte metten met de belastingdienst op dit gebied. Hij vraagt zich, heel terecht af of er nou nooit in al die jaren iemand is geweest bij de belastingdienst die zich afvroeg of dit wel oké was, of dit eigenlijk wel kon en of het normaal is dat je zo met persoonsgegevens van je buren omgaat. Die zullen er best wel zijn geweest, daar ben ik van overtuigd. Inmiddels durf ik ook wel de overtuiging aan dat die mensen aan de kant zijn gezet, of misschien zelf wel op die lijst zijn gezet. Want eerlijke mensen met een moreel kompas zijn niet gewenst bij de belastingdienst.
Het mensbeeld bij de belastingdienst is grondig ziek, dat blijkt nu keer op keer. Daar kan alleen een minister of staatssecretaris wat aan doen. Een grondige schoonmaak van het personeelsbestand, de systemen en van met name het management, is hard nodig. Maar naast dat, moet er eindelijk eens worden gekeken door bewindslieden en Tweede Kamerleden wat hun uitspraken en wetten voor een impact hebben op de uitvoering. Dus die staatssecretaris of minister kan er wél wat aan doen! Ophouden met die huilie huilie verhalen en diepe spijt. Nu eindelijk eens een keer aanpakken!
Er zal vast wel compensatie komen, maar realiseert u zich wel dat het van uw en mijn belastinggeld gebeurt. De belastingdienst, de staatsecretaris en de minister maken fout op fout en u en ik betalen het gelach. Dat lijkt me niet de beste incentive tot verbetering, toch?
Blijf gezond en pas op voor de lange vingers van de belastingdienst.
Reactie plaatsen
Reacties